Ik werk al ruim 20 jaar bij Samen Veilig Midden-Nederland (SVMN) als jeugdbeschermer. Begin deze eeuw begon ik als medewerker in het groepswerk voor jongeren op het randje van de criminaliteit. Ik kwam er al snel achter dat dit mij niet lag. Door een bezoek van een gezinsvoogd ben ik via een omweg bij SAVE Jeugdbescherming (onderdeel van SVMN) terecht gekomen.
Vrijwillig en gedwongen kader
In het vrijwillig kader – ook wel ‘preventief’ of ‘drang’ genoemd – geven ouders zelf voor alles toestemming. Je werkt met volwassenen en kinderen vanaf een voortraject bij een wijkteam van de gemeente. Ik heb het liefste dat we in goede harmonie werken en samen tot besluiten komen die helpend zijn voor het hele gezin. Toch kan het uitlopen op een gedwongen onder toezicht stelling (OTS). Ik hoop altijd dat ouders gemotiveerd zijn om samen te doen wat helpt, want samenwerking leidt voor alle partijen tot veel minder stress.
In het gedwongen kader hebben we meer mogelijkheden om besluiten op te leggen. Gezinnen zijn dan het vrijwillige stadium echt wel voorbij. Vandaar dat dit ook wel ‘dwang’ genoemd wordt. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een complexe scheiding (ook wel bekend als vechtscheiding), waarbij ouders het eigen belang vaak boven dat van kinderen plaatsen.
“Het is pittig als ouders niet samen kunnen werken.”
Ze zijn verbaal en intelligent genoeg, maar hebben bijvoorbeeld zelf al een rugzak en nemen dit mee in hun eigen ouderschap. Ze zien onvoldoende het belang van hun eigen kind. Ze stribbelen op een vervelende manier tegen, diskwalificeren de andere ouder en zijn manipulatief, soms zelfs agressief. Er heerst dan een gevaarlijke onderliggende spanning. Het gaat dan niet langer om het belang van hun kind, maar om het gelijk van de ouder.
Ik heb echt passie voor dit werk en hou van al die verschillende situaties, van hele heftige zaken tot fijne (kleine) dingen die goed gaan. Het belang van het kind motiveert mij. Het werk is vooral een ingewikkelde en intellectuele uitdaging. Je bezoekt scholen, omdat er verzuim is en maakt gebruik van belangrijke informatiebronnen, zoals kinderdagverblijven, huisartsen, therapeuten en wijkteams.
“Het mooiste aan dit werk is als het allemaal lukt.”
Als je veiligheid creëert voor het kind en voor de ouders binnen het gezin stabiliteit brengt. Dan kun je het met een goed gevoel afsluiten.
Ik werk graag op een snelle en doortastende manier. Ik wil hierin niet gehinderd worden door organisatorische dingen. Je doet wat je kunt. Je hebt je ogen en oren op, je reageert snel en je zorgt ervoor betrouwbaar te zijn. Dan laat je het los. s’ Avonds en ‘s nachts zijn er andere hulpteams. Het blijft wel eens in mijn hoofd spelen, omdat ik toch graag de sleutel, de oplossing wil vinden binnen een gezin.
Mijn team is belangrijk voor me. Hoe meer ervaring je krijgt des te meer je je eigen ding doet. Met een complexe situatie binnen een gezin is het dan heel fijn om samen met je collega’s te kunnen sparren en lachen. Je weet dat je ondersteuning hebt, een back-up om te kunnen relativeren.
Mijn advies voor starters: bekijk de (19) competenties waar je aan moet voldoen. Het is een zeer breed werkveld en neem de tijd om te kijken of het echt bij je past. Je moet moeilijke gesprekken voeren en ja, soms moet je een kind uit huis plaatsen. Dit zorgt voor een bepaalde spanning.
Ga niet te snel weg bij een gezin, maar blijf ook niet te lang plakken. Je moet pit hebben en de uitdaging aan willen gaan. Je moet het ook verstandelijk aan kunnen.
Ik vergelijk dit werk wel eens met dat van een kapper: een kapper ziet een wilde haarbos en wil dan juist dát doen met het haar, wat een ander niet kan. Vakmanschap. Je moet het afkijken, leren en er creativiteit in stoppen om goed te worden.